Ngày 25-9, Viện KSND tối cao ra quyết định kháng nghị một phần bản án phúc thẩm vụ hai cựu thứ trưởng Bộ Công an "giúp" Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm") thâu tóm 7 dự án nhà, đất công sản. Bản án được TAND cấp cao tại Hà Nội ban hành ngày 13-6.

Thiệt hại 1.160 tỉ hay chỉ 135 tỉ?
Nội dung kháng nghị liên quan đến phần xác định giá trị thiệt hại do hành vi phạm tội của Vũ "nhôm" và đồng phạm gây ra; phần kết luận các giao dịch liên quan đến 7 tài sản nhà nước là giao dịch dân sự vô hiệu và xử lý hậu quả của giao dịch vô hiệu; phần nội dung ghi thêm trong bản án in so với nội dung bản án đã tuyên tại phiên phúc thẩm.
Viện KSND cho rằng bản án hình sự sơ thẩm và phúc thẩm có những nhận định và kết luận về giá trị thiệt hại do hành vi phạm tội của bị cáo Vũ và các đồng phạm gây ra cho Nhà nước là không có căn cứ và không đúng pháp luật.
"Mục đích của bị cáo Vũ và các đồng phạm là lợi dụng chức vụ, quyền hạn tác động đến những người có thẩm quyền trong các cơ quan quản lý nhà nước để được chuyển giao quyền sở hữu, quyền quản lý, khai thác đối với 7 tài sản nhà nước sang cá nhân Vũ và các công ty của Vũ không thông qua đấu giá theo các quy định của pháp luật", kháng nghị nêu.
Viện kiểm sát nhận định, trong thời gian từ khi phạm tội đến khi khởi tố vụ án, giá trị của 7 nhà đất công bị Vũ thâu tóm đã tăng gấp 10 lần.
Vì vậy, thiệt hại do hành vi phạm tội của Vũ và đồng phạm gây ra phải được xác định không chỉ là những ưu đãi về giá, hệ số sinh lợi với các khu nhà, đất công sản này mà còn bao gồm thiệt hại vì Nhà nước mất đi quyền khai thác, quản lý, sử dụng, giá trị tăng thêm của các tài sản này…
Từ những căn cứ trên, kháng nghị cho rằng viện kiểm sát cấp sơ thẩm và phúc thẩm căn cứ vào kết luận giám định xác định giá trị thiệt hại do hành vi phạm tội của Vũ và đồng phạm gây ra tại thời điểm khởi tố vụ án gần 1.160 tỉ đồng là có cơ sở, phù hợp với mục đích, bản chất, diễn biến hành vi phạm tội của các bị cáo.
Việc tòa án cấp sơ thẩm chỉ xác định thiệt hại cho Nhà nước tại thời điểm phạm tội là hơn 135 tỉ đồng là chưa đánh giá đúng bản chất thực tế cũng như hậu quả các bị cáo gây ra cho Nhà nước và xã hội.
Tòa phúc thẩm không nhận định, đánh giá hậu quả thiệt hại của hành vi phạm tội mà bị cáo Vũ và đồng phạm đã gây ra, mà lại xác định số tiền hơn 135 tỉ đồng là không đúng với chứng cứ, tài liệu có trong hồ sơ vụ án.

Vũ “nhôm" cùng hai cựu thứ trưởng Bộ Công an và đồng phạm tại phiên tòa phúc thẩm - Ảnh: T. HOÀNG

Kháng nghị cũng cho rằng không có căn cứ để kết luận các giao dịch liên quan đến 7 tài sản nhà nước là hợp đồng dân sự (vô hiệu) như quyết định của bản án hình sự phúc thẩm của TAND cấp cao tại Hà Nội.
"Xét về bản chất thì việc lợi dụng danh nghĩa "công ty bình phong" của Tổng cục V, Bộ Công an tác động đến những người có thẩm quyền tại TP Đà Nẵng, TP.HCM để được giao đất, cho thuê đất và sau đó chiếm hưởng, khai thác, chuyển quyền sử dụng đất trái pháp luật để thu lợi chính là phương thức, thủ đoạn phạm tội của bị cáo Vũ và đồng phạm, hoàn toàn không phải là các giao dịch dân sự được điều chỉnh bởi các quy định pháp luật dân sự như bản án phúc thẩm đã nêu", viện kiểm sát đưa ra phân tích.

Đề nghị giám đốc thẩm

Kháng nghị còn chỉ ra, từ sai lầm trong nhận định về việc chuyển giao 7 tài sản của Nhà nước cho Công ty Bắc Nam 79, Công ty Nova Bắc Nam 79 là hợp đồng dân sự (vô hiệu) dẫn đến việc tòa án cấp phúc thẩm quyết định buộc hai công ty này phải giao nộp lại 7 tài sản cho UBND TP Đà Nẵng, UBND TP.HCM và Bộ Công an là không phù hợp các quy định về xử lý tài sản là đối tượng phạm tội.
Viện kiểm sát cũng tiến hành xác minh theo thủ tục giám đốc thẩm và nhận thấy tòa án cấp phúc thẩm đã bổ sung nhiều nội dung vào bản án in số 346/2019/HS-PT ngày 13-6 với nội dung bản án đã tuyên tại hội trường xét xử.
Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND tối cao xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy một phần bản án để xét xử phúc thẩm lại những nội dung mà kháng nghị đã nêu theo hướng:
Xác định giá trị thiệt hại do hành vi phạm tội của bị cáo Vũ và các đồng phạm gây ra tại thời điểm khởi tố vụ án là gần 1.160 tỉ đồng.
Quyết định tịch thu, trả lại tài sản cho Nhà nước và giao cho UBND TP Đà Nẵng, UBND TP.HCM thu hồi, quản lý và xử lý theo quy định của pháp luật đối với 6 tài sản nhà nước, gồm: nhà, đất số 319 Lê Duẩn (Đà Nẵng); diện tích 3.264m² đất tại đường Ngô Quyền (Đà Nẵng); nhà, đất tại số 16 Bạch Đằng (Đà Nẵng); dự án Vệt du lịch ven biển từ Vegas Resort đến khu du lịch Bến Thành Non Nước, đường Trường Sa (TP Đà Nẵng); nhà, đất tại số 15 Thi Sách (Q1) và nhà, đất tại số 8 Nguyễn Trung Trực (Q1), TP.HCM.
Giao Bộ Công an phối hợp với UBND TP.HCM báo cáo đề xuất Thủ tướng Chính phủ biện pháp thu hồi tài sản nhà, đất tại số 129 Pasteur (Q.3, TP.HCM), bảo đảm không thất thoát tài sản nhà nước, đồng thời bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp cho những người có liên quan.

Trước đó, ngày 13-6, HĐXX cấp phúc thẩm bác kháng cáo của bị cáo Phan Văn Anh Vũ, tuyên y án 15 năm tù về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Tòa cũng bác kháng cáo xin hưởng án treo của cựu thứ trưởng Bộ Công an Bùi Văn Thành, tuyên y án 30 tháng tù. Cựu thứ trưởng Trần Việt Tân bị tuyên y án 36 tháng tù.

Tòa chấp nhận một phần kháng cáo, sửa một phần bản án sơ thẩm đối với hai bị cáo Phan Hữu Tuấn, cựu đại tá, phó cục trưởng thuộc Tổng cục V và Nguyễn Hữu Bách, cựu phó cục trưởng B61. Bị cáo Tuấn bị tuyên phạt 4 năm tù (giảm 1 năm so với bản án sơ thẩm) và bị cáo Bách bị tuyên 3 năm 6 tháng tù (giảm 1 năm 6 tháng so với bản án sơ thẩm