Thông qua công tác kiểm sát xét xử giám đốc thẩm, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội thông báo để VKSND địa phương cùng rút kinh nghiệm trong quá trình thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự.

Nội dung vụ án

Khoảng 16 giờ 45 phút ngày 08/01/2018, tại nhà của Hoàng Ngọc H ở huyện P, tỉnh S, Công an huyện P bắt quả tang Hoàng Ngọc H, Lò Văn Q, Trần Quang V, Đinh Thái H, Vũ Văn H, Mùi Văn N đang có hành vi đánh bạc bằng hình thức chơi “liêng”; thu giữ tại chiếu bạc tổng số tiền 11.630.000 đồng. Sau đó, Công an huyện P ra Quyết định tạm giữ đối với Lò Văn Q, Trần Quang V từ 21h.30 ngày  08/01/2018 đến ngày 17/01/2018 thì áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú.

Quá trình giải quyết vụ án

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 27/2018/HS-ST ngày 21/3/2018, Tòa án nhân dân huyện P tỉnh S áp dụng khoản 1 Điều 321; điểm s khoản 1 Điều 51; Điều 17, Điều 58 Bộ luật Hình sự (áp dụng thêm điểm i khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự đối với Trần Quang V ), xử phạt: Lò Văn Q và Trần Quang V mỗi bị cáo 15 tháng tù về tội “Đánh bạc”, được trừ 09 ngày bị tạm giữ, mỗi bị cáo phải chấp hành 14 tháng 21 ngày tù. Sau khi xét xử sơ thẩm ngày 30/3/2018 bị cáo Lò Văn Q, Trần Quang Vcó đơn kháng cáo xin được hưởng án treo.

Tại Bản án hình sự phúc thẩm số 17A/2018/HSPT ngày 12/7/2018 Tòa án nhân dân tỉnh S  áp dụng khoản 1 Điều 321; điểm s khoản 1 Điều 51; Điều 17; Điều 58; khoản 1, khoản 2 Điều 36 Bộ luật Hình sự (áp dụng thêm điểm i khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự đối với Trần Quang V), xử phạt: Lò Văn Q và Trần Quang V mỗi bị cáo 15 tháng cải tại không giam giữ, đều về tội “Đánh bạc”; khấu trừ 10 ngày bị tạm giữ bằng 30 ngày cải tạo không giam giữ, các bị cáo còn phải chấp hành 14 tháng cải tạo không giam giữ.

Xét việc Tòa án cấp phúc thẩm tỉnh S xác định 2 bị cáo Q, V bị tạm giữ 10 ngày bằng 30 ngày cải tạo không giam giữ để trừ cho các bị cáo là không chính xác.  Ngày 15/1/2019, VKSND cấp cao tại Hà Nội đã ban hành kháng nghị giám đốc thẩm đối với Bản án hình sự phúc thẩm số 17A/2018/HSPT ngày 12/7/2018 của Tòa án nhân dân tỉnh S  để xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm theo hướng sửa Bản án phúc thẩm nêu trên để xác định chính xác số ngày các bị cáo đã bị tạm giữ: theo đó, các bị cáo Lò Văn Q, Trần Quang V bị bắt quả tang hồi 17h ngày 08/01/2018. Tại Quyết định tạm giữ ghi từ hồi 21h30’ ngày 08/01/2018 đến 21h30’ ngày 11/01/2018; Quyết định gia hạn tạm giữ lần 1 từ hồi 21h30’ ngày 11/01/2018 đến 21h30’ ngày 14/01/2018; Quyết định gia hạn tạm giữ lần 2 từ 21h30’ ngày 14/01/2018 đến 21h30’ ngày 17/01/2018. Căn cứ Điều 117, 118, 134 Bộ luật tố tụng hình sự và Thông tư liên tịch số 05/2005 quy định tại Mục 6 (nay là Thông tư số 04/TTLT-VKSNDTC-BCA-BQP ngày 19/10/2018 về quy chế phối hợp quy định cụ thể tại Điều 17) về công tác phối hợp giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra, thì thời hạn tạm giữ tối đa 09 ngày và tính theo giờ.

Như vậy, biện pháp tạm giữ của Q và V được áp dụng từ 21h30’ ngày 08/01/2018 đến 21h30’ ngày 17/01/2018 được thay đổi bằng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú. Do đó thời hạn tạm giữ của các bị cáo Lò Văn Q và Trần Quang V được tính là 09 ngày tạm giữ. Việc Tòa án cấp phúc thẩm tỉnh S  xác định bị cáo Q và V bị tạm giữ từ ngày 08/01/2018 đến ngày 17/01/2018 để tính 10 ngày tạm giữ là không chính xác.

Tại Quyết định giám đốc thẩm số 20/2019/HS-GĐT ngày 22 tháng 7 năm 2019 của Ủy ban thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội quyết định: Chấp nhận Kháng nghị giám đốc thẩm số 09/QĐ-VC1-HS ngày 15/01/2019 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội, quyết định sửa Bản án hình sự phúc thẩm số 17A/2018/HSPT ngày 12/7/2018 của Tòa án nhân dân tỉnh S về phần khấu trừ số ngày tạm giữ đối với các bị cáo Lò Văn Q, Trần Quang V, các bị cáo Lò Văn Q, Trần Quang V được khấu trừ 09 (chín) ngày bị tạm giữ (bằng 27 ngày cải tạo không giam giữ). Lò Văn Q và Trần Quang V mỗi bị cáo còn phải chấp hành 14 tháng 03 ngày cải tạo không giam giữ về tội “Đánh bạc”.

 Những vấn đề cần rút kinh nghiệm

- Về cách tính thời hạn tạm giữ, tạm giam: Tại Quyết định tạm giữ và Quyết định gia hạn tạm giữ thì Lò Văn Q và Trần Quang V bị tạm giữ từ 21 giờ 30 phút ngày 08/01/2018 đến 21 giờ 30 phút ngày 17/01/2018. Theo quy định tại Điều 134 Bộ luật tố tụng hình sự về “Tính thời hạn” thì các bị cáo bị tạm giữ 09 ngày. Tòa án cấp sơ thẩm xử phạt  Lò Văn Q và Trần Quang V mỗi bị cáo 15 tháng tù và khấu trừ đối với các bị cáo này 09 ngày bị tạm giữ, buộc mỗi bị cáo phải chấp hành 14 tháng 21 ngày tù là đúng về cách tính thời gian tạm giữ. Tuy nhiên, khi Tòa án cấp phúc thẩm chuyển hình phạt tù sang hình phạt cải tạo không giam giữ thì lại khấu trừ cho các bị cáo 10 ngày tạm giữ là không chính xác. Do vậy, Ủy ban thẩm phán Tòa án cấp cao tại Hà Nội chấp nhận kháng nghị, sửa Bản án hình sự phúc thẩm số 17A/2018/HSPT ngày 12/7/2018 của Tòa án nhân dân tỉnh S về phần khấu trừ số ngày bị tạm giữ đối với các bị cáo Lò Văn Q, Trần Quang V.

- Trong quá trình thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử cấp phúc thẩm, Kiểm sát viên đã không phát hiện những thiếu sót, vi phạm nói trên để kịp thời báo cáo đề nghị kháng nghị hoặc kiến nghị.

Trên đây là một số thiếu sót, vi phạm trong cách tính thời hạn tạm giữ, tạm giam dẫn đến việc khấu trừ thời gian tạm giữ, tạm giam không chính xác. Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội thông báo để Viện kiểm sát các địa phương biết và rút kinh nghiệm./.

Bài viết: Hoàng Minh Thành;

BT –Thái Hưng