Vừa qua, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội ban hành thông báo rút kinh nghiệm về áp dụng hình phạt trong giải quyết vụ án “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”.

Nội dung vụ án

Phùng Trung H là Chủ xe tải ben, loại 8 tấn, nhãn hiệu Dong Feng, H không có giấy phép lái xe ô tô. Khoảng 6 giờ 30 phút ngày 02/3/2020, H điều khiển xe ô tô trên từ huyện Q đến huyện H, tỉnh C để chở gạch giao cho khách. Đến khoảng 12 giờ cùng ngày, trên đường về đến địa phận huyện Q, khi vào đoạn đường cong, hạn chế tầm nhìn nhưng H không hạn chế tốc độ, thiếu quan sát nên đã điều khiển xe ô tô lấn sang phần đường của xe ngược chiều. Khi phát hiện có xe ngược chiều, H đã đánh lái gấp làm đuôi xe ô tô do H điều khiển bị văng sang phần đường ngược chiều va chạm với xe ô tô chở khách do anh Hoàng Văn L điều khiển đi ngược chiều rồi va chạm tiếp vào xe mô tô của anh Hoàng Văn N đang dựng ở rìa đường. Hậu quả: 07 người trên xe ô tô khách bị thương vong, trong đó anh Hoàng Văn L là lái xe bị tử vong, 04 người bị thương tổng tỷ lệ tổn hại sức khỏe là 69%; 02 người khác bị thương nhưng từ chối giám định thương tích. Xe ô tô khách bị hư hỏng, trị giá thiệt hại 129.950.000 đồng; xe mô tô của anh N cũng bị hư hỏng, trị giá thiệt hại 5.207.500 đồng.

Ngay sau khi gây tai nạn, Phùng Trung H đã điện thoại báo cho anh rể là Hoàng Văn T đến nhờ giúp đỡ. Sau đó H và anh T thống nhất để anh T nhận tội thay cho H vì H không có giấy phép lái xe. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh C đã khởi tố vụ án và khởi tố bị can, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh C cũng đã phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can đối với Hoàng Văn T về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”. Tuy nhiên trong quá trình điều tra sau đó, Hoàng Văn T đã thay đổi toàn bộ lời khai về hành vi phạm tội, khai ra người phạm tội là Phùng Trung H. Khi được Cơ quan điều tra triệu tập xét hỏi, Phùng Trung H đã khai nhận hành vi phạm tội.

Quá trình giải quyết vụ án

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 56/2020/HS-ST ngày 10/12/2020, Tòa án nhân dân tỉnh C đã áp dụng điểm a khoản 2 Điều 260; điểm b, s  khoản 1 và khoản 2 Điều 51; Điều 65 Bộ luật hình sự, xử phạt bị cáo Phùng Trung H 03 (ba) năm tù nhưng cho hưởng án treo về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”, thời gian thử thách là 60 tháng kể từ ngày tuyên án. Do không có kháng cáo, kháng nghị phúc thẩm nên Bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp luật.

Thông qua công tác kiểm sát bản án, quyết định có hiệu lực của Toà án cấp tỉnh, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội phát hiện vi phạm nên đã kháng nghị giám đốc thẩm đối với Bản án hình sự sơ thẩm nêu trên.

Ngày 23/6/2021, Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử giám đốc thẩm, đã chấp nhận toàn bộ kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội, quyết định: Hủy Bản án hình sự sơ thẩm số 56/2020/HS-ST ngày 10/12/2020 của Tòa án nhân dân tỉnh C để xét xử sơ thẩm lại.

Vi phạm cần rút kinh nghiệm

Tòa án cấp sơ thẩm quy kết bị cáo Phùng Trung H phạm tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 260 Bộ luật hình sự, với tình tiết “Không có giấy phép lái xe” là có căn cứ, đúng pháp luật. Tuy nhiên, về áp dụng hình phạt xét thấy: Mặc dù Bị cáo có các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, như nhân thân tốt; sau khi phạm tội đã khắc phục hậu quả, một số bị hại có đơn xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho Bị cáo. Nhưng, hành vi phạm tội của Bị cáo rất nguy hiểm cho xã hội, tuy không có giấy phép lái xe nhưng Bị cáo dám điều khiển chiếc xe tải ben là nguồn nguy hiểm cao độ lưu thông trên đường, không làm chủ tốc độ, thiếu quan sát, đi lấn phần đường của xe ngược chiều nên đã gây ra tai nạn với hậu quả đặc biệt nghiêm trọng: làm 01 người chết, 06 người bị thương và thiệt hại về tài sản trị giá 135.157.500 đồng. Đặc biệt, sau khi gây tai nạn, Bị cáo đã có hành vi gian dối nhờ Hoàng Văn T (là anh rể của bị cáo) nhận tội thay cho Bị cáo để trốn tránh trách nhiệm, gây khó khăn cho quá trình giải quyết vụ án, thể hiện thái độ liều lĩnh và ý thức chống đối pháp luật. Tòa án cấp sơ thẩm xử phạt Bị cáo 03 năm tù nhưng cho hưởng án treo là thiếu nghiêm minh, không tương xứng với tính chất nguy hiểm của hành vi phạm tội và hậu quả do hành vi phạm tội của Bị cáo gây ra nên không có tác dụng răn đe, giáo dục riêng và phòng ngừa chung.

                                                            Bài viết: Dương Thị Hồng Tiến (Viện 1)